درخت سنجد

مشخصات درخت سنجد

درخت سنجد گونه ی بومی آسیای غربی و اروپا بوده و حتی در هیمالیا نیز پراکنده شده است در ایران گونه وحشی و خودروی این درخت در مناطق استپی یافت می‌شود.

اگر از لحاظ اقتصادی در نظر بگیریم سنجد از آن گونه درختان است که کمترین میزان سرمایه را نیاز دارد به آن دلیل که کمترین نیاز آبی را دارد حدود یک سوم بادام دیم نیاز آبی این درخت است ، مقاومت کامل در برابر سرما زدگی ، حاصلخیز کردن خاک بستر توسط ریشه درختان سنجد ، رشد فوق العاده سریع ، باد شکنی خوب برای مزارع و باغات و جلوگیری از فرسایش خاک

شرایط کشت درخت سنجد

دمای مورد نیاز درخت سنجد

سنجد بالا و پایین مشکل ندارد به طوری که دمای مثبت ۴۵ درجه در تابستان و منفی ۳۴ درجه را در زمستان به خوبی تحمل می کند ولی دمای سرد تر از این می تواند به سر شاخه ها به شاخه های نازک و جوان آسیب بزند

نور برای درخت سنجد

این درخت به نور نیاز بیشتری دارد به طوری که در طول روز باید ۸ تا ۶ ساعت از نور مستقیم آفتاب بهره ببرد در سایه ماندن باعث عدم گلدهی و عدم میوه دهی و رشد شاخه های نامطلوب به صورت باریک و بلند می شود.

خاک مناسب درخت سنجد

درخت سنجد معمولاً با جنس خاک مشکل ندارد فقط زمین های ماندآبی برای آن اذیت کننده است چون که خیس بودن دراز مدت پای درخت باعث پوسیدگی ریشه و از بین رفتن درخت می شود پس زهکشی زمین باید به درستی انجام شود این درخت در اکثر خاک ها اعم از بافت سنگین ، بافت سبک متوسط کوهپایه‌های دارای سنگ ریزه زیاد شیبدار سنگلاخی و فقیر از لحاظ مواد مغذی موفق بوده است

خلاصه درخت سنجد به خشکی ، شوری ،اسیدی ، قلیایی خاک نیز مقاومت دارد

نیاز کودی درخت سنجد

نیاز کودی این درخت بسیار پایین بوده و فقط کود دامی پوسیده برایش کفایت میکند و نیز کود شیمیایی به میزان بسیار کم توصیه می شود.

گیاه شناسی درخت سنجد

سنجد درختی دیرگل است و دو ماه بعد از رفع سرمای بهاره گل می دهد کلاً سه نوع درخت سنجد در دنیا وجود دارد که دو نوع هلاگنوس و هیپوفار در ایران یافت میشود که هر کدام از این دو نوع به ارقام مختلف تقسیم می شوند هلاگنوس دارای میوه درشت ، ارتفاع زیاد ، فاقد خار و برگ های پهن و تنه و شاخه های منعطف دارد به همین دلیل به نوع هیپوفار برتری دارد و ترجیح داده می شود .

روی ریشه های گونه‌ هلاگنوس برجستگی هایی به اسم میکوریزا وجود دارد که ازت موجود در جو را تثبیت می کنند

این درخت به دلیل سازگاری بالا در اغلب نقاط کره زمین رویش می کند اما در نواحی سرد و معتدل رشد بهتر و بازده بیشتری دارد و ارتفاع درخت به ۷ متر نیز می رسد برخی ارقام سنجد دارای خار روی ساقه های خود هستند و برگها ها و جوانه ها را فلس هایی نقره‌ای رنگ پوشانده است به همین دلیل برگ‌ها به رنگ سبز و خاکستری دیده می‌شوند.

برگ

برگ درخت سنجد طویل و دراز بوده و بدون دندانه می باشد سطح برگ به رنگ سبز و پشت آن به رنگ خاکستری است

گل درخت سنجد

اگر در اواسط بهار از کنار این درخت رد شوید حتماً متوجه عطر و بوی سنجد می شوید و این به دلیل گلدهی این درخت از گلها حدود یک سانتی‌متر برنج زرد سفید و خاکستری و معطر می باشند

میوه

سنجد نارنجی تا قرمز است و ۲ تا ۴ سانتیمتر طول دارد و در پاییز می رسند و خوراکی و شیرین هستند .

تکثیر درخت سنجد

تکثیر درخت سنجد با بذر

بعد از رسیدن میوه ها قسمت گوشتی آن را جدا کنید و سپس هسته را با آب بشویید سعی کنید تمیز شستشو دهید زیرا اگر بذر را با قسمت گوشتی بکارید جوانه زنی آن ۱۸ ماه طول میکشد هسته را در آبان در میان خاک اره یا پیت‌ماس قرار دهید و مرطوب کنید ۴ هفته در دمای معمولی نگهداری د و بعد آن را به مدت ۱۲ هفته در دمای ۱_۵ درجه سانتیگراد نگهداری کنید سپس گلدان را در مکان روشن قرار دهید و اجازه ندهید سطح خاک خشک شود جوانه ها بعد از ۶ هفته مشاهده خواهد شد.

کشت درخت سنجد با قلمه

از شاخه های یکساله قلمه هایی به طول ۱۵ الی ۲۵ سانتیمتر تهیه کنید جهت ریشه زایی بهتر از هورمون ریشه زایی استفاده کنید برای کاشت قلمه ها از خاک برگ و شن استفاده کنید یک سوم قلمه را در خاک فرو برده و به جهت حفظ رطوبت و رشد بهتر روی قلمه ها پلاستیک شفاف بکشید دما را حدوداً ۲۱ تا ۲۴ درجه تنظیم کنید.

کشت به روش خوابانیدن

شاخه هایی که نزدیک سطح زمین است را می‌توان خوابانید به طوری که بخشی از آن در عمق ۱۵ سانتی خاک قرار گیرد این روش ۱۲ ماه طول می کشد و در دو نوبت می‌توان انجام داد یکی از اوایل بهار دیگری اواخر تابستان

نکاتی در مورد کاشت درخت سنجد

• ریشه در اثر هوای سرد و خشک آسیب می‌بیند

• ریشه درخت زیاد در این شرایط نماند

• ریشه باید تا زمان کاشت مرطوب نگه داشته شود

• خاک اطراف ریشه درخت سنجد موقع کاشت به خوبی نرم شود تا درخت به راحتی ریشه زایی کند

• درختانی که با بذر کشت می‌شوند باید پیوند زده شوند.

نگهداری درخت سنجد

آبیاری درخت سنجد

سنجد مقاوم به کم آبی است سال اول سعی کنید مرتب آبیاری کنید اما درختان بالغ هر ۲۰ روز یکبار و گاهاً دیده شده در بعضی مناطق هر 40 روزی یکبار آبیاری کافی می باشد اما برای تولید میوه مطلوب در ماه های تیر و مرداد آبیاری حتماً انجام شود.

هرس درخت سنجد

هرس درخت سنجد شامل حذف شاخه های خشک و کنترل رشد تاج درخت است هرس را در فصل زمستان به صورتی انجام دهید که نهایتاً ۳۰ درصد ساقه ها هرس یا حذف شوند چون درخت دچار شوک می شود.

آفت و بیماری های درخت سنجد

سنجد از بیماری های این درخت شپشک ها ، لکه برگی ، قانقاریا ، پژمردگی ورتیسلوم سوختگی بلایت را می توان نام برد که تهدید جدی برای درخت نیستند و فقط در شرایط نامساعد محیطی به وجود می آیند.

خواص درخت سنجد

طبیعتی سرد و خشک دارد و یبوست آور است . درمان اسهال کودکان می باشد وجود ویتامین K آن را به میوه‌ای ضد خونریزی تبدیل کرده است برای ترمیم مفاصل و کمردرد مفید بوده و غنی از کلسیم است و باعث جلوگیری از پوکی استخوان می شود ضد نفخ و ضد استفراغ نیز می باشد.